Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Bunias orientalis & Satureja montana

fotò
fotò
Borbori(-dóu-levant)

Bunias orientalis

Brassicaceae Cruciferae

Autre noum : Rouqueto.

Nom en français : Bunias oriental.

Descripcioun :
Aquesto planto que nous vèn dóu levant, es encaro proun raro au nostro, alor que dins d'ùni païs, coume en Souisso, èi devengudo uno planto envahissènto. Se pòu trouba sus lou bord di routo e lis armas. Se destrìo de Bunias erucago que trachis au nostre pulèu sus sòu safranous, bonodi si fueio e si fru. Èi peréu uno planto mai forto.

Usanço :
La planto èro cultivado en Itàli e en Franço coume liume cue o crus. S'utiliso en oumeoupatìo qu'aurié de prouprieta contro lou cancer.

Port : Erbo
Taio : 0,2 à 1 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Bunias
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae


Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 6 à 10 mm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto
Mai à avoust

Liò : Ermas - Camin
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Bunias orientalis L., 1753

fotò
fotò
Pebre-d'ase

Satureja montana

Lamiaceae Labiaceae

Àutri noum : Pebre-d'ai, Isop.

Noms en français : Sarriette des montagnes, Sarriette vivace.

Descripcioun :
Lou pebre-d'ai es uno planto redoulènto bèn couneigudo de nòsti mountagno. Trachis souvènt en gròssi mato denso de flour blanco à roso. Flouris pulèu à la fin de l'estiéu.

Usanço :
Es proun couneigu "pèr n'en perfuma lei toumo" (O. Madon, op.cit. p.153) o lou boudin. Se fai uno meno de soupo, la "soupo dóu pastre" pèr li proublèmo de digestioun o d'estoumac : "Fasès bouli coume uno infusioun voste pebre-d'ase dins la casseirolo, pièi quant a bouli, arrestas lou fiò, levas voste pebre-d'ase, ié metès la pasta, pièi la pasta pren aquéu perfum" ib. Ei couneigu tambèn pèr èstre acalourant.

Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Satureja
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae

Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Tepiero seco - Relarg à jóuinis aubret - Ribo d'aigo - Roucas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Satureja montana L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
RR
CC
CC
CC
CC
CC
CC

Bunias orientalis & Satureja montana

ges
ges
RRR
ges
ges
RR
RR
ges

Coumpara Borbori(-dóu-levant) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Pebre-d'ase emé uno autro planto

fotò